<p class="ql-block"> 中國古典詩詞中詠嘆植物的篇章浩如煙海,植物不僅是自然景物,更是詩人寄托情感、象征品格、表達哲思的重要載體。以下按不同植物類別,精選一些經典名句及整首詩詞:</p><p class="ql-block">一、 花卉類</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">1. **梅花:</p><p class="ql-block"> * **凌寒獨自開 (王安石《梅花》)**</p><p class="ql-block"> > 墻角數枝梅, 凌寒獨自開。</p><p class="ql-block"> > 遙知不是雪, 為有暗香來。</p><p class="ql-block"> * **象征:** 堅韌不拔、孤高自賞、傲霜斗雪。</p><p class="ql-block"> * **零落成泥碾作塵,只有香如故。(陸游《卜算子·詠梅》)**</p><p class="ql-block"> > 驛外斷橋邊,寂寞開無主。已是黃昏獨自愁,更著風和雨。</p><p class="ql-block"> > 無意苦爭春,一任群芳妒。零落成泥碾作塵,只有香如故。</p><p class="ql-block"> * **象征:** 堅貞不屈、矢志不渝。</p><p class="ql-block"> * **疏影橫斜水清淺,暗香浮動月黃昏。(林逋《山園小梅》)**</p><p class="ql-block"> * **描繪:** 梅枝橫斜的姿態與月色下的幽香,意境清幽絕倫。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">2. **菊花:**</p><p class="ql-block"> * **采菊東籬下,悠然見南山。(陶淵明《飲酒·其五》)**</p><p class="ql-block"> > 結廬在人境,而無車馬喧。問君何能爾?心遠地自偏。</p><p class="ql-block"> > 采菊東籬下,悠然見南山。山氣日夕佳,飛鳥相與還。</p><p class="ql-block"> > 此中有真意,欲辨已忘言。</p><p class="ql-block"> * **象征:** 隱逸高潔、淡泊名利、超然物外。</p><p class="ql-block"> * **不是花中偏愛菊,此花開盡更無花。(元稹《菊花》)**</p><p class="ql-block"> > 秋叢繞舍似陶家,遍繞籬邊日漸斜。</p><p class="ql-block"> > 不是花中偏愛菊,此花開盡更無花。</p><p class="ql-block"> * **象征:** 堅貞、孤傲、晚節。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">3. **荷花/蓮花:**</p><p class="ql-block"> * **出淤泥而不染,濯清漣而不妖。(周敦頤《愛蓮說》- 雖為文,但影響深遠)**</p><p class="ql-block"> * **象征:** 純潔、高潔、不同流合污。</p><p class="ql-block"> * **接天蓮葉無窮碧,映日荷花別樣紅。(楊萬里《曉出凈慈寺送林子方》)**</p><p class="ql-block"> > 畢竟西湖六月中,風光不與四時同。</p><p class="ql-block"> > 接天蓮葉無窮碧,映日荷花別樣紅。</p><p class="ql-block"> * **描繪:** 夏日荷塘的壯麗景象。</p><p class="ql-block"> * **興盡晚回舟,誤入藕花深處。(李清照《如夢令》)**</p><p class="ql-block"> > 常記溪亭日暮,沉醉不知歸路。</p><p class="ql-block"> > 興盡晚回舟,誤入藕花深處。</p><p class="ql-block"> > 爭渡,爭渡,驚起一灘鷗鷺。</p><p class="ql-block"> * **描繪:** 荷塘深處的幽靜與少女的閑情逸致。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">4. **牡丹:**</p><p class="ql-block"> * **唯有牡丹真國色,花開時節動京城。(劉禹錫《賞牡丹》)**</p><p class="ql-block"> * **象征:** 雍容華貴、國色天香、盛世氣象。</p><p class="ql-block"> * **惆悵階前紅牡丹,晚來唯有兩枝殘。明朝風起應吹盡,夜惜衰紅把火看。(白居易《惜牡丹花》)**</p><p class="ql-block"> * **情感:** 對美好事物易逝的憐惜與傷感。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">5. **桃花:**</p><p class="ql-block"> * **桃之夭夭,灼灼其華。(《詩經·周南·桃夭》)**</p><p class="ql-block"> > 桃之夭夭,灼灼其華。之子于歸,宜其室家。</p><p class="ql-block"> > ...</p><p class="ql-block"> * **象征:** 青春美好、婚姻幸福、生機勃勃。</p><p class="ql-block"> * **人間四月芳菲盡,山寺桃花始盛開。(白居易《大林寺桃花》)**</p><p class="ql-block"> > 人間四月芳菲盡,山寺桃花始盛開。</p><p class="ql-block"> > 長恨春歸無覓處,不知轉入此中來。</p><p class="ql-block"> * **哲理:** 事物發展有差異,意外驚喜常在。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">6. **蘭花:**</p><p class="ql-block"> * **幽蘭在山谷,本自無人識。只為馨香重,求者遍山隅。(陳毅《幽蘭》 - 雖現代,承古意)**</p><p class="ql-block"> * **象征:** 君子、高潔、幽靜、賢德。</p><p class="ql-block"> * **芝蘭生于深林,不以無人而不芳。(《孔子家語》 - 雖非嚴格詩詞,但常被引用)**</p><p class="ql-block"> * **象征:** 品德高尚者不因環境而改變。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">7. **桂花:**</p><p class="ql-block"> * **人閑桂花落,夜靜春山空。(王維《鳥鳴澗》)**</p><p class="ql-block"> > 人閑桂花落,夜靜春山空。</p><p class="ql-block"> > 月出驚山鳥,時鳴春澗中。</p><p class="ql-block"> * **描繪:** 空山春夜的靜謐與幽美。</p><p class="ql-block"> * **何須淺碧深紅色,自是花中第一流。(李清照《鷓鴣天·桂花》)**</p><p class="ql-block"> * **象征:** 內在美、不事張揚、品格超群。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">**二、 樹木類**</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">1. **柳樹:**</p><p class="ql-block"> * **昔我往矣,楊柳依依。今我來思,雨雪霏霏。(《詩經·小雅·采薇》)**</p><p class="ql-block"> * **情感:** 依依惜別、思鄉懷人、時光流逝的感傷。</p><p class="ql-block"> * **碧玉妝成一樹高,萬條垂下綠絲絳。(賀知章《詠柳》)**</p><p class="ql-block"> > 碧玉妝成一樹高,萬條垂下綠絲絳。</p><p class="ql-block"> > 不知細葉誰裁出,二月春風似剪刀。</p><p class="ql-block"> * **描繪:** 早春柳樹的生機與柔美。</p><p class="ql-block"> * **渭城朝雨浥輕塵,客舍青青柳色新。(王維《送元二使安西》)**</p><p class="ql-block"> > 渭城朝雨浥輕塵,客舍青青柳色新。</p><p class="ql-block"> > 勸君更盡一杯酒,西出陽關無故人。</p><p class="ql-block"> * **象征:** 離別、留別、新生的離愁。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">2. **松柏:**</p><p class="ql-block"> * **豈不罹凝寒,松柏有本性。(劉楨《贈從弟》)**</p><p class="ql-block"> > 亭亭山上松,瑟瑟谷中風。</p><p class="ql-block"> > 風聲一何盛,松枝一何勁!</p><p class="ql-block"> > 冰霜正慘凄,終歲常端正。</p><p class="ql-block"> > 豈不罹凝寒?松柏有本性。</p><p class="ql-block"> * **象征:** 堅貞不屈、不畏嚴寒、保持節操。</p><p class="ql-block"> * **大雪壓青松,青松挺且直。(陳毅《青松》 - 承古意)**</p><p class="ql-block"> * **象征:** 堅強、剛毅。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">3. **竹子:**</p><p class="ql-block"> * **可使食無肉,不可居無竹。(蘇軾《於潛僧綠筠軒》)**</p><p class="ql-block"> > 寧可食無肉,不可居無竹。</p><p class="ql-block"> > 無肉令人瘦,無竹令人俗。</p><p class="ql-block"> > ...</p><p class="ql-block"> * **象征:** 清高、氣節、脫俗、文人雅士的象征。</p><p class="ql-block"> * **咬定青山不放松,立根原在破巖中。(鄭燮《竹石》)**</p><p class="ql-block"> > 咬定青山不放松,立根原在破巖中。</p><p class="ql-block"> > 千磨萬擊還堅勁,任爾東西南北風。</p><p class="ql-block"> * **象征:** 堅韌不拔、頑強不屈。</p><p class="ql-block"> * **獨坐幽篁里,彈琴復長嘯。(王維《竹里館》)**</p><p class="ql-block"> > 獨坐幽篁里,彈琴復長嘯。</p><p class="ql-block"> > 深林人不知,明月來相照。</p><p class="ql-block"> * **描繪:** 竹林深處的幽靜與隱逸情懷。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">4. **梧桐:**</p><p class="ql-block"> * **無言獨上西樓,月如鉤。寂寞梧桐深院鎖清秋。(李煜《相見歡》)**</p><p class="ql-block"> * **情感:** 孤寂、凄涼、離愁別恨(常與秋雨、黃昏相連)。</p><p class="ql-block"> * **梧桐更兼細雨,到黃昏、點點滴滴。(李清照《聲聲慢》)**</p><p class="ql-block"> * **情感:** 愁苦、哀傷、凄清。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">**三、 草類**</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">1. **離離原上草,一歲一枯榮。野火燒不盡,春風吹又生。(白居易《賦得古原草送別》)**</p><p class="ql-block"> > 離離原上草,一歲一枯榮。</p><p class="ql-block"> > 野火燒不盡,春風吹又生。</p><p class="ql-block"> > 遠芳侵古道,晴翠接荒城。</p><p class="ql-block"> > 又送王孫去,萋萋滿別情。</p><p class="ql-block"> * **哲理:** 生命力的頑強、生生不息。</p><p class="ql-block"> * **情感:** 離別之情(萋萋芳草喻離情)。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">**四、 農作物/果樹**</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">1. **紅豆:**</p><p class="ql-block"> * **紅豆生南國,春來發幾枝。愿君多采擷,此物最相思。(王維《相思》)**</p><p class="ql-block"> * **象征:** 相思、愛情、友情。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">2. **桑:**</p><p class="ql-block"> * **相見時難別亦難,東風無力百花殘。春蠶到死絲方盡,蠟炬成灰淚始干。(李商隱《無題》 - 雖非直接詠桑,但“春蠶”與桑緊密相關)**</p><p class="ql-block"> * **象征:** 奉獻、執著、至死不渝的情感(通過春蠶意象)。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">3. **橘:**</p><p class="ql-block"> * **后皇嘉樹,橘徠服兮。受命不遷,生南國兮。(屈原《橘頌》)**</p><p class="ql-block"> * **象征:** 忠貞不渝、獨立不遷、高潔品格。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">**五、 其他**</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">1. **芭蕉:**</p><p class="ql-block"> * **流光容易把人拋,紅了櫻桃,綠了芭蕉。(蔣捷《一剪梅·舟過吳江》)**</p><p class="ql-block"> * **情感:** 時光流逝、漂泊羈旅的愁緒。</p><p class="ql-block"> * **窗前誰種芭蕉樹?陰滿中庭。陰滿中庭,葉葉心心,舒卷有馀情。(李清照《添字丑奴兒》)**</p><p class="ql-block"> * **情感:** 愁緒、煩悶(雨打芭蕉常喻愁)。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">2. **梨花:**</p><p class="ql-block"> * **玉容寂寞淚闌干,梨花一枝春帶雨。(白居易《長恨歌》)**</p><p class="ql-block"> * **描繪:** 女子凄美哀傷的容顏。</p><p class="ql-block"> * **梨花院落溶溶月,柳絮池塘淡淡風。(晏殊《無題》)**</p><p class="ql-block"> * **描繪:** 清幽雅致的庭院春夜景色。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">3. **苔:**</p><p class="ql-block"> * **苔痕上階綠,草色入簾青。(劉禹錫《陋室銘》 - 文,但詩句化用多)**</p><p class="ql-block"> * **描繪:** 環境的清幽、恬淡。</p><p class="ql-block"> * **應憐屐齒印蒼苔,小扣柴扉久不開。(葉紹翁《游園不值》)**</p><p class="ql-block"> > 應憐屐齒印蒼苔,小扣柴扉久不開。</p><p class="ql-block"> > 春色滿園關不住,一枝紅杏出墻來。</p><p class="ql-block"> * **描繪:** 幽靜小園,引出盎然春意。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">**總結:**</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">這些詩詞展現了植物在中國古典文學中的豐富內涵:</p><p class="ql-block">* **象征人格與品德:** 梅、蘭、竹、菊、松、柏、橘(高潔、堅韌、隱逸)。</p><p class="ql-block">* **寄托情感:** 柳(離別)、紅豆(相思)、梧桐(愁緒)、芭蕉(愁苦)、芳草(離情)。</p><p class="ql-block">* **描繪自然與意境:** 荷花、桃花、梨花、苔、桂花(季節之美、環境之幽)。</p><p class="ql-block">* **蘊含哲理:** 草(生命力)、山寺桃花(事物差異)、松柏(本性不移)。</p><p class="ql-block">* **反映社會與生活:** 桑(農事、奉獻)、牡丹(富貴)。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">植物在詩人筆下,早已超越了其自然屬性,成為承載中華文化精神和審美意趣的重要符號。這些詩句歷經千年,依然散發著永恒的魅力。</p> <p class="ql-block">以下是植物主題的著名現代詩詞精選,按核心意象分類整理,涵蓋樹木、花卉、草類等,附作品解讀:</p><p class="ql-block">---</p><p class="ql-block">### ?? **一、樹木主題**</p><p class="ql-block">1. **《致橡樹》· 舒婷** </p><p class="ql-block"> - **核心意象**:橡樹與木棉的并肩而立 </p><p class="ql-block"> - **名句**: </p><p class="ql-block"> > “根,緊握在地下;葉,相觸在云里……我們分擔寒潮、風雷、霹靂;我們共享霧靄、流嵐、虹霓。” </p><p class="ql-block"> - **內涵**:以樹的共生隱喻平等獨立的愛情觀,木棉的“紅碩花朵”象征女性剛柔并濟的生命力。 </p><p class="ql-block">2. **《樹》· 艾青** </p><p class="ql-block"> - **核心意象**:地表孤立與地下根須糾纏的對比 </p><p class="ql-block"> - **名句**: </p><p class="ql-block"> > “但是在泥土的覆蓋下,他們的根伸長著,在看不見的深處,他們把根須糾纏在一起。” </p><p class="ql-block"> - **內涵**:暗喻人類在困境中的隱秘聯結與集體力量。 </p><p class="ql-block">3. **《一棵開花的樹》· 席慕容** </p><p class="ql-block"> - **核心意象**:化身開花的樹等待愛人 </p><p class="ql-block"> - **名句**: </p><p class="ql-block"> > “而當你終于無視地走過,在你身后落了一地的,朋友啊,那不是花瓣,是我凋零的心。” </p><p class="ql-block"> - **內涵**:以花落喻示無果的癡情,賦予植物哀婉的人性色彩。 </p><p class="ql-block">4. **《如果有來生》· 網傳三毛** </p><p class="ql-block"> - **核心意象**:樹的永恒姿態 </p><p class="ql-block"> - **名句**: </p><p class="ql-block"> > “一半在塵土里安詳,一半在風里飛揚;一半灑落蔭涼,一半沐浴陽光。非常沉默、非常驕傲。” </p><p class="ql-block"> - **內涵**:借樹喻人,表達對獨立、從容生命狀態的向往。 </p><p class="ql-block">5. **《白樺》· 葉賽寧** </p><p class="ql-block"> - **核心意象**:雪中白樺的圣潔之美 </p><p class="ql-block"> - **名句**: </p><p class="ql-block"> > “毛茸茸的枝頭,雪繡的花邊瀟灑,串串花穗齊綻,潔白的流蘇如畫。” </p><p class="ql-block"> - **內涵**:通過銀霜、流蘇等意象,塑造北國植物的靜穆靈性。 </p><p class="ql-block">---</p><p class="ql-block">### ?? **二、花卉主題**</p><p class="ql-block">1. **《蓮的心事》· 席慕容** </p><p class="ql-block"> - **核心意象**:夏荷的盛放與孤寂 </p><p class="ql-block"> - **名句**: </p><p class="ql-block"> > “我是一朵盛開的夏荷,多希望你能看見現在的我……重門卻已深鎖,在芬芳的笑靨之后,誰人知我蓮的心事。” </p><p class="ql-block"> - **內涵**:以蓮自喻,傾訴青春無人諦聽的悵惘。 </p><p class="ql-block">2. **《玉蘭》· 現代詩選(例:黃公渚)** </p><p class="ql-block"> - **核心意象**:玉蘭的高潔與孤傲 </p><p class="ql-block"> - **名句**: </p><p class="ql-block"> > “冰肌雪皃神仙質,看頎頎、遺世風前立……縞夜繁英,禁寒弱植。檀心自耐山庭寂。”(黃公渚《七娘子》) </p><p class="ql-block"> - **內涵**:呼應古典“出塵不染”的玉蘭精神,強化其禁寒獨立的品格。 </p><p class="ql-block">3. **《梔子花》· 民間意象(汪曾祺散文引用)** </p><p class="ql-block"> - **名句**: </p><p class="ql-block"> > “我就是要這樣香,香得痛痛快快!” </p><p class="ql-block"> - **內涵**:突破文人雅俗偏見,贊頌植物本真的生命力。 </p><p class="ql-block">---</p><p class="ql-block">### ?? **三、草類與藤蔓**</p><p class="ql-block">1. **《小草》· 馬慶江** </p><p class="ql-block"> - **核心意象**:無名草的堅韌 </p><p class="ql-block"> - **名句**: </p><p class="ql-block"> > “挺直了腰桿做人,也不怕風雨狂歡……風雪枯死的是我的枝葉,根把我的生命掩藏。” </p><p class="ql-block"> - **內涵**:以草喻底層生命的頑強與再生力。 </p><p class="ql-block">2. **《致橡樹》中的攀援意象** </p><p class="ql-block"> - **名句**: </p><p class="ql-block"> > “絕不像攀援的凌霄花,借你的高枝炫耀自己。” </p><p class="ql-block"> - **內涵**:批判依附性人格,反襯獨立愛情觀。 </p><p class="ql-block">---</p><p class="ql-block">### ?? **四、哲理短詩**</p><p class="ql-block">1. **《楊樹》· 顧城** </p><p class="ql-block"> - **全詩**: </p><p class="ql-block"> > “我失去了一只臂膀,就睜開了一只眼睛。” </p><p class="ql-block"> - **內涵**:以樹疤喻創傷與覺醒的辯證關系,八歲之作已顯哲思。 </p><p class="ql-block">2. **《路上,有植物攔住了我》· 佚名** </p><p class="ql-block"> - **名句**: </p><p class="ql-block"> > “它的定力來自根的力量,我急功近利是因為腳不沾土。” </p><p class="ql-block"> - **內涵**:對比植物扎根的沉穩與人類的浮躁。 </p><p class="ql-block">---</p><p class="ql-block">### **?? 植物在現代詩中的精神內核** </p><p class="ql-block">- **人格化象征**:如木棉(獨立)、橡樹(剛毅)、玉蘭(高潔); </p><p class="ql-block">- **生命哲思載體**:根須隱喻團結(艾青)、花落喻示凋零(席慕容)、創傷與成長(顧城); </p><p class="ql-block">- **自然與文明的對話**:批判人類浮躁(《路上》),禮贊植物靜守(《如果有來生》)。 </p><p class="ql-block">> 這些詩歌將植物從自然物象升華為情感與哲思的容器,既延續古典“比德”傳統(如蓮、松),更注入現代人對獨立、平等、生命韌性的追求。</p>
主站蜘蛛池模板:
昭觉县|
江口县|
星子县|
保定市|
两当县|
正安县|
阿拉尔市|
清丰县|
军事|
原阳县|
吕梁市|
武陟县|
宜良县|
潞城市|
永春县|
香格里拉县|
张家界市|
迁安市|
浦江县|
田东县|
巴楚县|
延津县|
德庆县|
永德县|
和田县|
栾城县|
无极县|
卓尼县|
江川县|
两当县|
遂宁市|
油尖旺区|
太仆寺旗|
枣强县|
阿勒泰市|
慈利县|
禹州市|
锡林郭勒盟|
涞水县|
南投县|
从化市|