<p class="ql-block">gāoliánɡjiānɡ</p><p class="ql-block"><span style="font-size:22px;">高 良 姜</span></p><p class="ql-block">《名醫別錄》</p><p class="ql-block">又名:風姜、高涼姜、良姜、蠻姜、小良姜、海良姜</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">性味歸經</p><p class="ql-block">辛,熱。歸脾、胃經。</p><p class="ql-block">分類</p><p class="ql-block">溫里藥</p><p class="ql-block">功效</p><p class="ql-block">溫中止嘔,散寒止痛。</p><p class="ql-block">主治</p><p class="ql-block">1.胃寒脘腹冷痛</p><p class="ql-block">2.胃寒嘔吐,噯氣吞酸</p><p class="ql-block">臨床應用</p><p class="ql-block">炮制品</p><p class="ql-block">1.炒高良姜</p><p class="ql-block">2.煨高良姜</p><p class="ql-block">3.炮高良姜</p><p class="ql-block">4.醋高良姜</p><p class="ql-block">5.酒高良姜</p><p class="ql-block">鑒別用藥</p><p class="ql-block">高良姜與干姜</p><p class="ql-block">高良姜 與吳茱萸</p><p class="ql-block">常見配伍</p><p class="ql-block">高良姜配蓽茇</p><p class="ql-block">高良姜配大棗</p><p class="ql-block">高良姜配干姜</p><p class="ql-block">高良姜配半夏</p><p class="ql-block">高良姜配人參</p> <p class="ql-block">藥材簡介</p><p class="ql-block">高良姜,中藥名。為姜科山姜屬植物高良姜的干燥根莖。</p><p class="ql-block">用法用量</p><p class="ql-block">內服:煎服,3-6g。研末服,每次3g。</p><p class="ql-block">注意事項</p><p class="ql-block">陰虛有熱者禁服。</p> <p class="ql-block">主治詳解</p><p class="ql-block">1.胃寒脘腹冷痛</p><p class="ql-block">本品辛散溫通,能溫中散寒止痛。《本草匯言》云:“高良姜,祛寒濕、溫脾胃之藥也。”本品為治胃寒脘腹冷痛之常用藥,每與炮姜相須為用,如二姜丸(《和劑局方》);治胃寒肝郁,脘腹脹痛,多與香附合用,以疏肝解郁、散寒止痛,如良附丸(《良方集腋》);治猝然心腹絞痛如刺,兩脅支滿,煩悶不可忍者,可與川芎、當歸、桂心等同用。</p><p class="ql-block">2.胃寒嘔吐,噯氣吞酸</p><p class="ql-block">本品性熱,能溫散寒邪,和胃止嘔。治胃寒嘔吐,噯氣吞酸,多與半夏、生姜等同用;治虛寒嘔吐,常與黨參、茯苓、白術等同用。</p><p class="ql-block">炮制品</p><p class="ql-block">1.炒高良姜</p><p class="ql-block">炮制方法</p><p class="ql-block">取高良姜,文火炒至微焦黃。</p><p class="ql-block">炮制功效</p><p class="ql-block">本品增強了藥物的溫中散寒的功效。</p><p class="ql-block">2.煨高良姜</p><p class="ql-block">炮制方法</p><p class="ql-block">取高良姜,通過慢火加熱,散發姜辛味。</p><p class="ql-block">炮制功效</p><p class="ql-block">本品減少藥材的刺激性,并增強其溫補作用,適用于治療脾胃虛寒引起的腹痛腹瀉。</p><p class="ql-block">3.炮高良姜</p><p class="ql-block">炮制方法</p><p class="ql-block">取高良姜,放入火中直接燒制。</p><p class="ql-block">炮制功效</p><p class="ql-block">本品改變了藥物的形態,增強了高良姜的發散之力,適用于治療一些重癥寒癥。</p><p class="ql-block">4.醋高良姜</p><p class="ql-block">炮制方法</p><p class="ql-block">將高良姜洗凈后切成細絲。將切好的高良姜絲浸泡在米醋中。裝入瓷罐內,密閉封存,備用。</p><p class="ql-block">炮制功效</p><p class="ql-block">本品增強了止痛的功效,適用于治療心腹冷痛等癥狀,解魚蟹毒。</p><p class="ql-block">5.酒高良姜</p><p class="ql-block">炮制方法</p><p class="ql-block">制作高良姜酒通常需要將高良姜火炙至焦香,然后打碎,加入黃酒煮沸至三四次沸,最后過濾去渣即成。</p><p class="ql-block">炮制功效</p><p class="ql-block">本品行酒勢,使其藥性更加溫和,適用于治療寒濕引起的疼痛。</p><p class="ql-block">鑒別用藥</p><p class="ql-block">高良姜與干姜</p><p class="ql-block">高良姜 與吳茱萸</p><p class="ql-block">常用方</p><p class="ql-block">常山飲</p><p class="ql-block">高良姜湯</p><p class="ql-block">蒼附導痰湯</p><p class="ql-block">常見配伍</p><p class="ql-block">高良姜配蓽茇</p><p class="ql-block">高良姜辛熱溫散,以溫胃散寒止痛為主,兼能溫胃止嘔;蓽茇辛熱,偏走胃腸,能溫胃腑痼冷,又解大腸寒郁,善于溫中散寒,下氣開郁,止嘔止痛。</p><p class="ql-block">兩藥配伍,可增強溫胃散寒,止痛止嘔的作用。適用于胃寒胃痛、嘔吐等。</p><p class="ql-block">高良姜配大棗</p><p class="ql-block">高良姜辛熱燥散,散寒止痛,溫胃止嘔;大棗甘溫平和,補中益氣,調補脾胃。</p><p class="ql-block">兩藥配伍,可增強健脾溫中止嘔的作用。適用于霍亂嘔吐甚者。</p><p class="ql-block">高良姜配干姜</p><p class="ql-block">高良姜辛熱燥散,以溫胃散寒止痛為主;干姜辛熱燥烈,主入脾胃經,為健運脾陽,溫中散寒的要藥。</p><p class="ql-block">兩藥配伍,可增強溫胃散寒止痛的作用。適用于寒邪犯、胃脘腹冷痛等。</p><p class="ql-block">高良姜配半夏</p><p class="ql-block">高良姜以溫胃散寒止痛為主,兼能降逆止嘔;半夏功善降逆和胃止嘔。</p><p class="ql-block">兩藥配伍,可增強溫中降逆止嘔的作用。適用于胃寒嘔吐。</p><p class="ql-block">高良姜配人參</p><p class="ql-block">高良姜長于溫胃散寒止痛,兼能降逆止嘔;人參善于補脾調中,鼓舞脾氣,助生化之源,為補脾要藥。</p><p class="ql-block">兩藥配伍,可增強益氣健脾,溫胃止嘔的作用。適用于脾胃虛寒所致嘔吐、噫氣等。</p> <p class="ql-block">【匯解】</p><p class="ql-block">《名醫別錄》</p><p class="ql-block"> · 東漢</p><p class="ql-block"> · 陶弘景</p><p class="ql-block">大溫。主治暴冷,胃中冷逆,霍亂腹痛。</p><p class="ql-block">《本草經集注》</p><p class="ql-block"> · 南北朝</p><p class="ql-block"> · 陶弘景</p><p class="ql-block">性味歸經</p><p class="ql-block">大溫,無毒。</p><p class="ql-block">功效</p><p class="ql-block">主治暴冷,胃中冷逆,霍亂腹痛。</p><p class="ql-block">《藥性論》</p><p class="ql-block"> · 唐朝</p><p class="ql-block"> · 甄權</p><p class="ql-block">使。能治腹內久冷,胃氣逆,嘔吐,治風破氣,腹冷氣痛,去風冷痹弱,療下氣冷逆沖心,肺痛吐瀉。</p><p class="ql-block">《本草拾遺》</p><p class="ql-block"> · 唐朝</p><p class="ql-block"> · 陳藏器</p><p class="ql-block">味辛,溫。下氣,益聲,好顏色。煮作飲服之,止痢及霍亂。</p><p class="ql-block">《日華子本草》</p><p class="ql-block"> · 五代</p><p class="ql-block"> · 日華子</p><p class="ql-block">治轉筋瀉痢,反胃嘔食,解酒毒,消宿食。</p><p class="ql-block">《開寶本草》</p><p class="ql-block"> · 宋朝</p><p class="ql-block"> · 劉翰、馬志</p><p class="ql-block">大溫,無毒。主暴冷,胃中冷逆,霍亂腹痛。</p><p class="ql-block">《本草圖經》</p><p class="ql-block"> · 北宋</p><p class="ql-block"> · 蘇頌</p><p class="ql-block">主暴冷,胃中冷逆,霍亂腹,反胃嘔食,轉筋瀉利,下氣,消宿食。解酒毒。</p><p class="ql-block">《湯液本草》</p><p class="ql-block"> · 元朝</p><p class="ql-block"> · 王好古</p><p class="ql-block">氣熱,味辛,純陽。</p><p class="ql-block">《本草》云:治胃中冷逆,霍亂腹痛,反胃嘔食,轉筋瀉痢。下氣,消宿食。</p><p class="ql-block">《心》云:健脾胃。</p><p class="ql-block">《本草發揮》</p><p class="ql-block"> · 元朝</p><p class="ql-block"> · 徐彥純</p><p class="ql-block">潔古云:氣熱味辛,純陽。健脾胃。</p><p class="ql-block">《本草綱目》</p><p class="ql-block"> · 明朝</p><p class="ql-block"> · 李時珍</p><p class="ql-block">《千金》言:心脾冷痛,用高良姜,細銼微炒為末,米飲服。太祖高皇帝御制周顛仙碑文,亦載其有驗云。又穢跡佛有治心口痛方云:凡男女心口痛者,乃胃脘有滯或有蟲也。多因怒及受寒而起,遂致終身,俗言心氣痛者,非也。用高良姜(酒洗七次,焙研)、香附子(醋洗七次,焙研),各記收之。病因寒得,用姜末二錢、附末一錢;因怒得,用附末二錢,姜末一錢;寒怒兼有,各一錢半,以米飲加入生姜汁一匙,鹽一捻,服之立止。</p><p class="ql-block">《本草乘雅》</p><p class="ql-block"> · 明朝</p><p class="ql-block"> · 盧之頤</p><p class="ql-block">高,崇也,倉舍同。良,善也;姜,界也。氣味辛大溫,對待暴冷為因,胃中冷逆,霍亂腹痛為證。經云:脾胃者,倉廩之官,使道閉塞而不通,形乃大傷,閔閔之當,熟者為良。</p><p class="ql-block">《本草經疏》</p><p class="ql-block"> · 明朝</p><p class="ql-block"> · 繆希雍</p><p class="ql-block">高良姜稟地二之氣以生,《本經》大溫,藏器辛溫,元素辛熱。純陽,浮也。入足陽明、太陰經。二經為客寒所犯,則逆冷,霍亂腹痛諸病生焉。辛溫暖脾胃而逐寒邪,則胃中冷逆自除,霍亂腹痛自愈矣。甄權:治腹風久冷氣痛,去風冷痹弱。大明:主轉筋瀉痢,反胃,解酒毒,消宿食。蘇頌治惡心嘔清水。皆取其暖胃溫中,散寒祛冷之功也。</p><p class="ql-block">簡誤:高良姜辛溫大熱,惟治客寒犯胃,胃冷嘔逆,及傷生冷飲食致成霍亂吐瀉之要藥。如胃火作嘔,傷暑霍亂,火熱注瀉,心虛作痛,法咸忌之。</p> <p class="ql-block">藥材歷史</p><p class="ql-block">《本草綱目》引陶隱居言“此姜始出高良郡,故得此名”。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">高良姜</p><p class="ql-block">所屬分類</p><p class="ql-block">溫里藥</p><p class="ql-block">藥性</p><p class="ql-block">辛,熱</p><p class="ql-block">歸脾、胃經</p><p class="ql-block">功效作用</p><p class="ql-block">溫中止嘔,散寒止痛</p><p class="ql-block">歌訣</p><p class="ql-block">良姜性熱,下氣溫中,</p><p class="ql-block">轉筋霍亂,酒食能攻。</p><p class="ql-block">中成藥</p><p class="ql-block">良附丸</p><p class="ql-block">藥物組成:高良姜、醋香附。</p><p class="ql-block">功能主治:具有溫胃理氣的作用,可用于寒凝氣滯、脘痛吐酸、胸腹脹滿。</p><p class="ql-block">藥食同源</p><p class="ql-block">藥膳食療</p><p class="ql-block">溫養脾胃</p><p class="ql-block">高良姜是一種能溫養脾胃中藥材,它能祛除身體內的寒濕也能提高人體的抗寒能力,能讓人類脾胃虛寒的癥狀很快減輕。另外人們出現胃寒或腹部冷痛以及消化功能減退時,及時服用一些良姜,也能讓癥狀明顯減輕。</p><p class="ql-block">預防血栓</p><p class="ql-block">高良姜對中老年高發的血栓還有明顯預防作用,平時經常服用良姜能提高心血管健康水平,也能提高人體的抗凝血能力。</p><p class="ql-block">止痛抗炎</p><p class="ql-block">高良姜入藥以后還具有止痛抗炎的重要作用,它的提高取物能被人體盡快吸收能讓人體對疼痛的敏感度下降,也能讓人體自身抗炎能力增強,平時人們出現頭痛關節疼痛以及神經性疼痛時,多服用良姜就能讓疼痛癥狀減輕。</p><p class="ql-block">藥膳應用</p><p class="ql-block">湯類</p><p class="ql-block">良姜燉雞</p><p class="ql-block">材料:高良姜、草果各6克,陳皮、胡椒各3克,公雞1只(約800克),蔥、食鹽、料酒調料適量。</p><p class="ql-block">做法:高良姜、草果、陳皮、胡椒洗凈陰干,轉入絹袋內扎緊。公雞常規宰殺洗凈,去頭頸腳爪切塊后,與藥袋一起放入鍋內,加水適量,武火煮沸騰后,撇去上沫,加入料酒、蔥、食鹽,文火燉2小時后,取出雞塊,裝盆即可食用。</p><p class="ql-block">功效:溫中散寒、理氣止痛、益氣補虛。</p><p class="ql-block">炮制方法</p><p class="ql-block">現代</p><p class="ql-block">夏末秋初采挖生長4-6年的根莖,除去地上莖、須根及殘留鱗片,洗凈,切段,曬干。生用。取原藥材,除去雜質,洗凈,潤透。切薄皮,曬干或低溫干燥。</p><p class="ql-block">古法</p><p class="ql-block">《本草害利》</p><p class="ql-block">出嶺南高州,二、三月采根,炒過入藥,亦有同吳茱萸、東壁土拌炒過用者。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">性狀鑒別</p><p class="ql-block">【性狀】</p><p class="ql-block">本品呈圓柱形,多彎曲,有分枝,長5~9cm,直徑1~1.5cm。表面棕紅色至暗褐色,有細密的縱皺紋和灰棕色的波狀環節,節間長0.2~1cm,一面有圓形的根痕。質堅韌,不易折斷,斷面灰棕色或紅棕色,纖維性,中柱約占1/3。氣香,味辛辣。</p><p class="ql-block">【鑒別】</p><p class="ql-block">(1)本品橫切面:表皮細胞外壁增厚,有的含紅棕色物。皮層中葉跡維管束較多,外韌型。內皮層明顯。中柱外韌型維管束甚多,束鞘纖維成環,木化。皮層及中柱薄壁組織中散有多數分泌細胞,內含黃色或紅棕色樹脂狀物;薄壁細胞充滿淀粉粒。</p><p class="ql-block">(2)取本品粉末5g,置圓底燒瓶中,加水200ml,連接揮發油測定器,自測定器上端加水使充滿刻度部分,并溢流入燒瓶為止,加正己烷3ml,連接回流冷凝管,加熱至微沸,并保持2小時,放冷,取正己烷液作為供試品溶液。另取高良姜對照藥材5g,同法制成對照藥材溶液。照薄層色譜法試驗,吸取上述兩種溶液各10μl,分別點于同一硅膠G薄層板上,以甲苯-乙酸乙酯(19:1)為展開劑,展開,取出,晾干,噴以5%香草醛硫酸溶液,在105℃加熱至斑點顯色清晰。供試品色譜中,在與對照藥材色譜相應的位置上,顯相同顏色的斑點。</p><p class="ql-block"><br></p><p class="ql-block">分布產地</p><p class="ql-block">分布區域</p><p class="ql-block">分布于廣東(雷州半島)、廣西、海南、云南、臺灣等地。</p><p class="ql-block">道地產區</p><p class="ql-block">主產于廣東、廣西、海南、臺灣等地。</p><p class="ql-block">生長環境</p><p class="ql-block">生于荒坡灌叢或疏林中,或栽培。</p><p class="ql-block">藥理研究</p><p class="ql-block">藥理作用</p><p class="ql-block">本品水提取物具有鎮痛抗炎作用,醚提物只有鎮痛作用,二者均能抗動物實驗性胃潰瘍的形成及蓖麻油引起的腹瀉,還能延長斷頭小鼠張口動作持續時間和氰化鉀中毒小鼠的存活時間;煎劑灌胃能升高犬胃液總酸排出量,興奮兔離體腸管運動,對抗因阿托品所致小鼠胃腸抑制后的墨汁推進率;水提物或揮發油均有抗血栓形成的作用;100%煎液對革蘭陽性嗜氣菌皆有抗菌作用。</p><p class="ql-block">化學成分</p><p class="ql-block">主要含揮發油0.5%~1.5%,油中主要成分為1,8-桉葉素、桂皮酸甲酯、丁香油酚、蒎烯、蓽澄茄烯及辛辣成分高良姜酚等;黃酮類成分:高良姜素,槲皮素,山柰酚,異鼠李素,槲皮素-5-甲醚,高良姜素-3-甲醚等。</p> <p class="ql-block">注:內容僅供參考學習,不作醫療診斷依據。</p>
主站蜘蛛池模板:
天峻县|
襄汾县|
南溪县|
郴州市|
衡山县|
长垣县|
拜城县|
绥宁县|
绵竹市|
昌平区|
衡阳县|
基隆市|
如皋市|
阳东县|
大关县|
忻州市|
浪卡子县|
宝应县|
丹寨县|
洛浦县|
买车|
永仁县|
绍兴县|
岑巩县|
邓州市|
肇东市|
隆尧县|
兴海县|
长沙县|
望江县|
沈阳市|
上思县|
图片|
格尔木市|
山阴县|
平和县|
申扎县|
玉溪市|
甘德县|
德州市|
贺兰县|